Hafta Tatili Alacağı
Av. Banu KÖK DUMAN tarafından gönderildi.
Hafta tatili işçilerin, haftanın bir günü kesintisiz olarak dinlenmeleri amacıyla yapılmış bir düzenlemedir. İş sözleşmesinde hafta tatilinin iki gün olarak kullandırılabileceği gibi farklı düzenlemede yapılabilir. Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretini tam ödemesi gerekir.
Kanuni Düzenleme ve Emsal Karar
İş Kanunu md.46/1: ‘’ Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir.’’
Anayasa md.50/4: ‘’Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir.’’
Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin 2015/44819 E. ve 2016/4467 K. sayılı kararı: ‘’Davacının hafta tatili alacağına hak kazanıp kazanmadığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır. 4857 sayılı Yasanın 46. maddesinde bu kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63'üncü maddeye göre belirlenen işgünlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verileceği bildirilmiştir. Yirmidört saat dinlenmenin haftanın pazar günü dışında başka bir gününde kullandırılması olanaklıdır. Ancak işçinin hafta tatillerinde çalıştırılarak 24 saatlik dinlenme süresinin (hafta tatili) toplu halde kullandırılması yasa hükmünün konuluş amacına aykırı olduğundan mümkün değildir. Somut olayda mahkemece toplu olarak kullandırılan hafta tatillerinin bir kısmının dikkate alınmamış olması doğru ise de sunulan izin talep formlarında belirtilen tarihler itibariyle kullanıldığı sabit olan hafta tatili izinleri olduğu anlaşıldığından en azından ilgili tarihlere ilişkin 1 günlük hafta tatilini kullandığı gözetilerek, söz konusu tarihlerde kullanılan hafta tatili izinlerinin hesaplama dışı bırakılarak sonucuna göre varsa bakiye hafta tatili ücret alacağının hesaplanması gerekir.’’
Alacağın Hesaplanması
Hafta tatili alacağı, brüt ücret üzerinden ve bir günlük ücretin %50 (yüzde elli) zamlı olarak ödenmesi gerekmektedir. 2024 yılına ilişkin brüt asgari ücret 20.002,50 TL olarak belirlenmiştir. Bu durumda bir günlük brüt ücret 666,75 TL dolayısıyla hafta tatili yapılması gereken bir günde işçinin çalışması halinde 1.000,12 TL ücrete hak kazanılmaktadır.
Dikkat edilmesi gereken husus ise, hafta tatilinde işçi çalışma yapmasa dahi ücrete hak kazanmaktadır. Ancak hafta tatilinde çalışma yapması halinde hem günlük ücrete hem hafta tatili alacağına hak kazanmaktadır. Dolayısıyla 1 + 1,5 gün olmak üzere toplam 2,5 günlük ücrete hak kazanmaktadır.
İşletilecek Faiz, Zamanaşımı, Görevli ve Yetkili Mahkeme
Hafta tatili alacağı işçiye ödenmemesi ve işçinin iş sözleşmesini ihtarname ile feshetmesi halinde ihtarnamenin tebliğ tarihi, ihtarname olmaması halinde dava tarihi itibariyle işletilecek olan mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.
Hafta tatili alacağı, alacağın muaccel olduğu tarih üzerinden 5 (beş) yıl geçmesi halinde zamanaşımına uğrar.
Hafta tatili alacağı, işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır.
Hafta tatili alacağına ilişkin görevli mahkeme İş Mahkemeleridir. İş mahkemelerinin olmadığı yargı çevrelerinde Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Yetkili mahkeme ise işverenin veya işin yapıldığı yer mahkemeleridir.